Blog

Nowe prawo zamówień publicznych – jak będzie wyglądało od 2021 roku

1 stycznia 2021 roku, po ponad rocznym vacatio legis, weszło w życie nowe Prawo zamówień publicznych. Poprzednia ustawa nowelizowana była tak często, że w konsekwencji jej przepisy stały się nieczytelne, stosowanie skomplikowane, a co gorsza, często ograniczające wybór najlepszego wykonawcy. Stąd decyzja Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii o przygotowaniu ustawy od nowa.

 

Prawo zamówień publicznych – nowe rozwiązania

Ustawa Prawo zamówień publicznych wprowadza szereg zmian, a także nowych rozwiązań prawnych. Dotyczą one całego procesu udzielania zamówień publicznych – od planowania, poprzez prowadzenie postępowania i udzielenie zamówienia publicznego, na realizacji i ewaluacji kończąc. Wśród nowych rozwiązań warto zwrócić uwagę na procedurę uproszczoną, czyli tryb podstawowy. Dotyczy on zamówień poniżej progów unijnych i może być przeprowadzony w trzech wariantach tj.:

  1. Analogiczny do trybu przetargu nieograniczonego, gdy potrzeby zamawiającego są precyzyjnie określone i tym samym warunki zamówienia nie budzą wątpliwości. Nie ma więc potrzeby prowadzenia negocjacji.
  2. Drugi wariant zakłada możliwość negocjowania ofert, jednak wyłącznie takich jej elementów, które podlegają ocenie w ramach kryteriów oceny ofert i nie wymagają zmiany SWZ.
  3. Trzecia opcja to możliwość negocjowania ofert celem ich ulepszenia. W tym wariancie zamawiający najpierw sporządza opis potrzeb i wymagań, następnie przeprowadza negocjacje i dopiero w ich wyniku sporządza SWZ.

Nowa ustawa sprecyzowała także początkowy termin zmiany wynagrodzenia należnego wykonawcy w razie zmian ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia. Zgodnie z art. 439 ust.3 p.z.p. jeżeli umowa została zawarta po upływie 180 dni od dnia upływu terminu składania ofert, termin początkowy ustalania zmiany wynagrodzenia to dzień otwarcia ofert. Przy czym zamawiający może określić ten termin jako wcześniejszy.

 

Mechanizm koncyliacji, czyli ugodowego załatwiania sporów pomiędzy wykonawcą a zamawiającym na etapie wykonywania umów to kolejne nowe rozwiązanie ustawy. Co istotne, w początkowym projekcie prawo do zwrócenia się do Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej RP miały mieć tylko strony zamówienia publicznego o wartości ponad dziesięciu milionów złotych. Na skutek poprawki zgłoszonej w drugim czytaniu, prawo to dotyczy wszystkich zamówień, bez względu na ich wartość.

 

Elektronizacja komunikacji w zamówieniach publicznych

Jak podkreślają eksperci, jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych nową ustawą Prawo zamówień publicznych jest to, że cała komunikacja pomiędzy zamawiającym a wykonawcami ma się odbywać w formie elektronicznej. Zgodnie z art. 61 ust. p.z.p. dotyczy to składania ofert, wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, wymiany informacji, przekazywania dokumentów lub oświadczeń. Komunikacja ustna dopuszczalna jest tylko w toku negocjacji lub dialogu oraz w odniesieniu do informacji, które nie są istotne.  Wyjątki, w których zamawiający ma możliwość odstąpienia od użycia środków komunikacji, a zatem może przeprowadzić postępowanie w formie papierowej, ustawodawca określił enumeratywnie w art. 65 p.z.p.

 

Jak w praktyce przebiegać ma zatem komunikacja między zamawiającym a wykonawcą? Zgodnie z art. 64 p.z.p. w postępowaniu zamawiający może korzystać tylko z takich narzędzi, które są niedyskryminujące, ogólnie dostępne i interoperacyjne. W myśl art. 68 p.z.p. przekazywanie ofert lub wniosków, w tym o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, musi odbywać się zaś za pośrednictwem narzędzia, które zapewni zachowanie integralności, autentyczności, nienaruszalności danych i ich poufności. Należy zatem przyjąć, że komunikacja w ramach prowadzonego postępowania tzn. wymiana dokumentów i informacji, może być wykonywana za pośrednictwem e-mail, zaś składanie ofert i wniosków możliwe jest przy użyciu miniPortalu lub innej platformy. Mowa tu o realizowanej obecnie Platformie e-Zamówienia, która ma zapewnić kompletność i spójność na rynku zamówień publicznych.

 

Kolejne miesiące pokażą czy założenia przyjęte w nowym Prawie zamówień publicznych w praktyce spełnią oczekiwania pomysłodawców, zamawiających i – co najważniejsze – wykonawców.